Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου 2014

Θα μπορούσαν οι βιολογικές καλλιέργειες να αντικαταστήσουν τις συμβατικές;


Θα μπορούσαν οι βιολογικές καλλιέργειες να αντικαταστήσουν τις συμβατικές;Οι μέσες αποδόσεις των βιολογικών – οργανικών γεωργικών καλλιεργειών είναι μεγαλύτερες σε σχέση με προηγούμενες εκτιμήσεις και η διαφορά παραγωγικότητας με τις συμβατικές και «βιομηχανικές» καλλιέργειες δεν είναι τόσο μεγάλη, που να δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα ανταγωνιστικότητας στις πρώτες, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική μελέτη.

Η έρευνα -μια συστηματική επισκόπηση (μεταανάλυση) 115 δημοσιευμένων μελετών που συγκρίνουν τις αποδόσεις του βιολογικού και του συμβατικού «χωραφιού»- κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι βιολογικές αποδόσεις είναι 19,2% χαμηλότερες από τις συμβατικές. Μάλιστα, αυτή η «ψαλίδα» θα μπορούσε να μειωθεί στο 8% έως 9%, με την ευρεία υιοθέτηση από τους βιολογικούς καλλιεργητές δύο γεωργικών μεθόδων: της ταυτόχρονης καλλιέργειας διαφορετικών προϊόντων στο ίδιο χωράφι, καθώς και της εναλλαγής των καλλιεργούμενων προϊόντων.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνια, με επικεφαλής την καθηγήτρια περιβάλλοντος Κλερ Κρέμεν, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό βιολογίας της Βασιλικής Εταιρείας επιστημών της Βρετανίας «Proceedings of the Royal Society B», εκτιμούν ότι είναι εσφαλμένη η αντίληψη πως η βιολογική γεωργία αποτελεί μεν μια ευπρόσδεκτη εναλλακτική λύση σε σχέση με τη συμβατική γεωργία, που κάνει εντατική χρήση χημικών (λιπασμάτων, εντομοκτόνων κ.α.), παρ’ όλα αυτά δεν είναι αρκετά παραγωγική, ώστε να ικανοποιήσει μελλοντικά τις διατροφικές ανάγκες της ανθρωπότητας.
«Καθώς οι παγκόσμιες διατροφικές ανάγκες προβλέπεται να αυξηθούν σημαντικά μέσα στα επόμενα 50 χρόνια, είναι ζωτικό να μελετήσουμε πιο προσεκτικά τη βιολογική γεωργία, επειδή, πέρα από τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της βιομηχανικής γεωργίας, η ικανότητα των συνθετικών λιπασμάτων να αυξάνουν τις αποδόσεις των καλλιεργειών, μειώνεται σταδιακά».
Η απόδοση κάθε βιολογικής καλλιέργειας (και η διαφορά της από την αντίστοιχη συμβατική) διαφέρει από προϊόν σε προϊόν. Σε ορισμένα όμως προϊόντα, όπως τα όσπρια, οι διαφορές απόδοσης μεταξύ των δύο διαφορετικών μεθόδων είναι ασήμαντες. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι, με τις κατάλληλες επενδύσεις στην αγρο-οικολογική έρευνα, είναι δυνατό να βελτιωθεί σημαντικά η παραγωγικότητα των βιολογικών καλλιεργημένων γαιών και να εξαφανιστεί η «ψαλίδα» με τα συμβατικά χωράφια σε πολλά ακόμη γεωργικά προϊόντα.
Το κεντρικό «μήνυμα» της νέας έρευνας είναι ότι, με τις κατάλληλες πρωτοβουλίες, η βιολογική γεωργία έχει τη δυνατότητα να αποτελέσει μια ανταγωνιστική εναλλακτική λύση για την παραγωγή τροφίμων ακόμη και σε μαζική κλίμακα – με το πρόσθετο πλεονέκτημα ότι μια τέτοια λύση σέβεται περισσότερο τους φυσικούς πόρους και την ανθρώπινη υγεία.
Εξάλλου ένας βασικός λόγος που τα βιολογικά προϊόντα παραμένουν ακριβότερα από τα συμβατικά, είναι ότι η παραγόμενη ποσότητά τους ανά στρέμμα είναι μικρότερη. Αν καταστεί δυνατό να αυξηθεί η παραγωγικότητα των βιολογικών χωραφιών, χωρίς σημαντικούς συμβιβασμούς στην ποιότητά τους, τότε τα βιολογικά προϊόντα θα μπορούσαν στο μέλλον να αποτελέσουν κάτι παραπάνω από μια επιλογή πολυτελείας για τους πιο απαιτητικούς και πλούσιους καταναλωτές, όπως συνήθως συμβαίνει σήμερα.